Κυριακή 13 Απριλίου 2014




Οι ιδέες είναι αηδίες ;


 

 

 Οι «ιδέες είναι αηδίες», συνήθιζε να λέει ο μοναχός Συμεών, οποίος κατάγεται από το Περού και ασκείται στο Άγιο Όρος.

Διαβάζοντας με χιούμορ, φωνητικά την αγγλική λέξη ideas, υπερασπιζόταν την πρακτική της Ορθόδοξης Ανατολής, που θέλει την εμπειρική βίωση του Θεού και όχι τη φιλοσοφική αγωνία για προσέγγιση του θείου.

Ο Χριστός όταν ήρθε στη γη, δεν φιλοσοφούσε, ούτε μιλούσε για ιδέες, ούτε και για μεταφυσικές αναζητήσεις.

Μιλούσε για την καθημερινότητα, έκανε θαύματα, χειροπιαστά και ορατά, γνοιαζόταν για τα μικρά και αληθινά.

Ο ίδιος σταυρώθηκε και αναστήθηκε, όχι διανοητικά, αλλά πραγματικά.

Στην Παλαιά Διαθήκη όλες οι εμφανίσεις του Θεού στους ανθρώπους, δεν ήταν διανοητικές και θεωρητικές, αλλά ήταν όλες φυσικές.

Ο Μωυσής ο οποίος πήρε τις πλάκες με τις δέκα εντολές, συνομιλούσε με Θεό.

Εμπειρικές ήταν και οι συναντήσεις του Θεού με τους υπόλοιπους προφήτες.


? Ο πειρασμός της ιδέας, επεκτείνεται στον εκκλησιαστικό χώρο, και με τη θεοποίηση εκκλησιαστικών αντικειμένων.

Μια αγία Εικόνα, μια αρχαία Εκκλησία, ένα περίτεχνο εκκλησιαστικό αντικείμενο, μπορεί εύκολα να αποτελέσει άλλοθι για την απροσπάθεια των πιστών.

Είναι συχνό το φαινόμενο θαυματουργές εικόνες, να φεύγουν από τις Εκκλησίες και να πηγαίνουν σε απρόσωπα μουσεία.

Αντί να αποτελούν μέσο για προσέγγιση του Θεού, καθίσταται μέσο επίδειξης και εγωιστικής προβολής, στο όνομα, της δήθεν διαφύλαξης της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Είναι πιο συχνό το φαινόμενο ο πολιτισμός από δημιουργική πορεία ζωής, να καταντά στείρα προγονολατρεία.

Είναι να διερωτάται κανείς, μήπως και η χάρης του Θεού, διαχεόταν μόνο σε μια εποχή και σήμερα είναι άγνωστη.

Άραγε ? σήμερα δεν μπορούν να υπάρχουν χαρισματικοί άνθρωποι ικανοί να κάνουν ένα βήμα μπροστά στην εκκλησιαστική δημιουργία και διακονία.

Μήπως σήμερα χάθηκε η αγιότητα;

Αλίμονο αν ο Θεός σήμερα δεν ήταν παρών σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής.


? Ο Παναής Χατζηιωνάς, ο σεβαστός παππούς από τη Λύση, υπηρέτησε ως καντηλανάφτης, αμισθί την Εκκλησία της Παναγίας της Λύσης, μια ολόκληρη ζωή.

Μετά την εισβολή, όταν ακούστηκε ότι οι Τούρκοι μετέτρεψαν την Εκκλησία σε τζαμί, ρωτήθηκε για το γεγονός.

Η απάντηση ήταν απλή και χωρίς κανένα άγχος. «Ε και αυτοί το Θεό υμνούν».

Στο Σταυροβούνι οι εικόνες στο καθολικό της μονής, δεν είναι καθαρά βυζαντινής τεχνοτροπίας.

Ωστόσο ιστορήθηκαν από αγίους μοναχούς.

Πριν μερικά χρόνια, κάποιοι υποστήριζαν ότι έπρεπε να αντικατασταθούν από νεώτερες βυζαντινής τεχνοτροπίας, παραγνωρίζοντας το γεγονός ότι έγιναν με πολύ προσευχή, από άγια χέρια.

Ευτυχώς κάποιοι πιο ψύχραιμοι δεν υπέπεσαν στην ιδέα της βυζαντινής καθαρότητας, δίδοντας προβάδισμα στην αγιότητα του βίου.

Ακόμη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, όταν ετοιμάζουν το Άγιο Μύρο, χρησιμοποιούν για το άναμμα της φωτιάς, όπου θα ζεστάνουν τα μυρωδικά και τα λάδια, παλαιές εικόνες.

? Κάποτε οι δύο μεγάλοι της ελληνικής διανόησης, ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης και ο Γιώργος Σεφέρης, πήγαν εκδρομή στη Βέροια.

Περπατούσαν στα στενά δρομάκια της πόλης και περιεργάζονταν τα παλιά κτίσματα.

Ανάμεσα στα σπίτια, κολλημένο σε ένα τοίχο, ήταν και ένα αρχαίο ερειπωμένο παρεκκλήσι στο οποίο οι γυναίκες της γειτονιάς φιλοξενούσαν τις κότες τους, δηλαδή το μετέτρεψαν σε γουμά.

Ο κοσμογυρισμένος Σεφέρης αντέδρασε και άρχισε να επιτιμά τις γυναίκες και τις αρχές της πόλης, για το γεγονός.

Αντιθέτως ο ανατολίτης Πεντζίκης, χωρίς να ταραχθεί, αποδέχθηκε ως πολύ φυσική τη χρήση του χώρου αυτού.

Τότε άρχισε μια έντονη συζήτηση ανάμεσα στους δύο μεγάλους.

Το επιχείρημα το οποίο καθήλωσε τον Σεφέρη ήταν η αναφορά στη Μονή Διονυσίου του Αγίου Όρους, όπου οι μοναχοί μετέτρεψαν το χώρο κελί που έζησε ο Άγιος Νήφωνας, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως σε αποθήκη κρεμμυδιών.


? Όλοι οι πατέρες της Εκκλησίας, μιλούσαν για τα καθημερινά προβλήματα, ασχολούνταν με τη σωτηρία των ανθρώπων και όχι με φιλοσοφικές αναλύσεις.

Κατέφευγαν στη φιλοσοφία, μόνο όταν θα έπρεπε να απαντήσουν στις αιρετικές δοξασίες.

Στο Βυζάντιο, ποτέ δεν αναπτύχθηκε η φιλοσοφία ως επιστήμη και οι λιγοστοί που τόλμησαν να ασχοληθούν με το παίδεμα του μυαλού, τελικά κατέφευγαν στη Δύση.

Όσοι επιχειρούσαν να θεολογήσουν, φιλοσοφικά και όχι εμπειρικά, τελικά υπέπιπταν σε αιρέσεις και εξοστρακίζονταν από το σύστημα που ήθελε τον Αυτοκράτορα, να υπερασπίζεται την Ορθοδοξία, η οποία αποτελούσε και τη συστηματική ύλη για την ενότητα της αυτοκρατορίας.

Βεβαίως απαραίτητη προϋπόθεση ήταν το θαύμα, το οποίο κατηύθυνε και επιβεβαίωνε τις συνοδικές αποφάσεις.

Το παράδειγμα του Αγίου Σπυρίδωνα με το κεραμίδι είναι χαρακτηριστικό.

 
? Οι ιδέες, μπορεί να έχουν την ικανότητα να αλλάζουν τον κόσμο και να πληρώνονται πανάκριβα στις δυτικές κοινωνίες, αλλά ποτέ δεν μπόρεσαν να αγιάσουν κανένα.

Μια πτυχή της παγίδας της εκκοσμίκευσης στον εκκλησιαστικό χώρο, αποτελεί και η μετατροπή του Χριστιανισμού σε ιδεολογία.

Η μετατροπή της πίστης σε ιδέα αποτελεί την εύκολη λύση για πολλούς εκκλησιαστικούς ταγούς οι οποίοι στην αδυναμία τους να βιώσουν την αλήθεια του Χριστού, καταφεύγουν στην ιδεολογία και στα κενά περιεχομένου κηρύγματα.

Αν τα λόγια δεν συνοδεύονται από την εκπομπή μυστικού φωτός τότε το κήρυγμα είναι κενό περιεχομένου, όσα λογοτεχνικά τερτίπια και πατερικές αντιγραφές και αν περιέχει.

Οι ιδέες οι οποίες αποτελούν αποτέλεσμα του ανθρώπινου μυαλού, δεν έχουν καμία αξία για τους πιστούς οι οποίοι αγωνίζονται για την επικοινωνία με το Θεό και την αγάπη με τους ανθρώπους και τη φύση.

Η αγάπη δεν είναι ιδέα, είναι πράξη ζωής. Απαιτεί και πόνο και κόπο, αλλά φέρνει την αληθινή χαρά.


 


 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου